Vlaamse Overheid en bedrijfswereld slaan handen in mekaar tegen zwerfvuil

Om de zwerfvuilproblematiek aan te pakken leggen de drankproducenten en de distributiesector jaarlijks 9,6 miljoen euro op tafel. Dit versterkt de inspanningen die overheden leveren tegen zwerfvuil. Het statiegeld, waar heel wat lokale besturen voor pleitten, is hiermee voorlopig van de baan maar wordt als een stok achter de deur gehouden.

Na verschillende, diepgaande studies bleek dat de baten die het statiegeldsysteem met zich zou moeten meebrengen niet gegarandeerd waren en dat er nog enkele belangrijke juridisch euvels zijn. Ook zou de effectiviteit van een statiegeldsysteem dat enkel in Vlaanderen geldt te beperkt zijn. De OVAM adviseerde daarom om het statiegeldsysteem op eenmalige drankverpakkingen momenteel nog niet in te voeren.

Jaarlijks 9,6 miljoen van bedrijfswereld

De drankproducten en de distributiesector waren nooit een voorstander van een statiegeldsysteem en stelden daarom een alternatief plan voor. Nu het statiegeldsysteem er niet komt zullen ze hun actieplan, waarvoor ze 9,6 miljoen euro op tafel leggen, dan ook uitvoeren. De inspanning komt bovenop de inspanningen die de overheden reeds leveren om zwerfvuil te voorkomen en op te ruimen. Nooit eerder werd in ons land op deze schaal een plan uitgewerkt om de openbare netheid aan te pakken.

Handhaving en ondersteuning

Het plan dat nu op tafel ligt is een evenwichtig plan dat kadert in nieuwe inspanningen die de Vlaamse overheid zal leveren in strijd tegen zwerfvuil. Zo zullen gemeenten die strijden tegen zwerfvuil actief ondersteund worden. Handhaving is cruciaal voor het slagen van het zwerfvuilbeleid. We zijn dan ook tevreden dat de minister aandacht had voor onze opmerkingen en suggesties.

Ook de talloze vrijwilligers, verenigingen en scholen die meewerken aan opruimacties, werden niet vergeten. Voor hen zal er een beloningssysteem uitgewerkt worden.

Bedrijfswereld betrekken = probleem bij de bron aanpakken

Het plan zet net zoals in het verleden in op sensibilisering, infrastructuur, handhaving, omgevingsfactoren en participatie van de burger. De vijf pijlers blijven ongewijzigd, in de periode 2016 - 2018 zal er een versterkte focus zijn op participatie en handhaving. Het feit dat de bedrijfswereld mee aan de kar trekt is zeer belangrijk, want het stelt ons in staat om het probleem bij de bron aan te pakken. Op die manier worden de bedrijven verplicht om na te denken over hun impact op de openbare netheid en het leefmilieu.

Werk nog niet ten einde

Helaas blijven heel wat invloedrijke spelers, zoals bijvoorbeeld de sigarettenproducenten of de kauwgumindustrie, aan de kant staan. We moeten ook hen in betrekken in het verhaal, want ook zij dragen een verantwoordelijkheid. Zwerfvuil is meer dan blikjes en flesjes.

Deze beleidsplannen bezitten het potentieel om de tekortkomingen in het huidige beleid bij te sturen en zelf weg te werken. Op basis van de nulmeting kunnen we perfect evalueren of het daadwerkelijk tot minder zwerfvuil leidt. Een resultaatsverbintenis dus. De haalbaarheid en de effecten van een statiegeldsysteem worden intussen wel nog steeds onderzocht. Statiegeld is dus een stok achter de deur. De strijd tegen zwerfvuil is nog niet gestreden, maar is wel een serieuze versnelling hoger geschakeld.